Ludzie, którzy zawodowo zajmują się zwierzętami twierdzą, że najłatwiej ustalić przynależność danego gatunku do określonego rzędu na podstawie analizy ich uzębienia. W przypadku mrówkojadów napotkano tutaj pewne problemy ponieważ mrówkojady są bezzębne. Mrówkojady należą do rzędu Edentata, co po łacinie oznacza bez zębów ("e-" oznacza bez, a "dent" - zęby). Polskie określenie tego rzędu to szczerbaki.

• mrówkojady ( Myrmecophagidae )
• leniwce          ( Bradypodidae )
• pancerniki     ( Dasypodidae )



• megateria     ( Megatheriidae ) do których zaliczany jest wymarły gatunek Megatherium

Określenie Myrmecophagidae oznacza z języka greckiego zjadacza mrówek ("Myrmeco" to mrówki, a "phagus" to jeść). Mrówkojad Wielki, o którym traktuje ta strona, otrzymał zoologiczną nazwę Myrmecophaga tridactyla. W przetłumaczeniu całego zwrotu znowu trzeba posłużyć się greką. Połączenie sylab "tri" i "dactyla" oznacza trójpalczasty. W rozdziale poświęconym budowie mrówkojada zwrócono już uwagę na fakt, że Mrówkojad Wielki posiada naprawdę cztery palce na przednich łapach, jednak ten czwarty jest uwsteczniony i niewidoczny i tylko trzy są zaopatrzone w potężne pazury, które mogły zmylić jego odkrywcę i późniejszych badaczy.

Mrówkojad został po raz pierwszy należycie sklasyfikowany w roku 1758 przez  Linnaeusa.

Tak naprawdę tylko mrówkojady są bezzębne. Chociaż leniwce i pancerniki sklasyfikowane są do tego samego rzędu, to posiadają one stale rosnącą zębinę. Pancernik olbrzymi jest posiadaczem nawet ok. 100 zębów, co w przypadku ssaków jest imponującą wielkością.

Ewolucja
Szczerbaki łączono kiedyś w jeden rząd z łuskowcami i mrównikami. Jednak grupy te nie są ze sobą spokrewnione. Rząd szczerbaczy wyodrębnił się bardzo wcześnie - w górnej kredzie (mezozoik) ok. 135 milionów lat temu z pierwszych ssaków łożyskowych. Początkowo rozwijały się tylko na terenie Ameryki Południowej, z której dopiero pod koniec trzeciorzędu przedostały się do Ameryki Północnej i na Antyle.
Ich ewolucja przebiegała zapewne w strefie lasów tropikalnych - tym należy tłumaczyć niewielką ilość szczątków kopalnych.
Pod koniec trzeciorzędu i w plejstocenie (ok. 65 milionów lat temu) szczerbaki osiągają ogromną różnorodność form o wielkich rozmiarach ciała dorównujących naszym żubrom. Trudno dzisiejszym naukowcom wytłumaczyć ich wyginięcie pod koniec plejstocenu (25 milionów lat temu), bowiem nie zanotowano wtedy radykalnych zmian warunków środowiskowych. Najczęściej jednak zakłada się jako hipotetyczną przyczynę końca kopalnych szczerbaków uderzenie planetoidy lub wzmożoną działalność wulkanów.

Najlepiej poznanym szczerbakiem kopalnym był Glyptodon (gr. glyptós wyryty, wyrzeźbiony + odoús, odón ząb.) Pokryty płytkowym pancerzem kostnym, występował w trzeciorzędzie na terenie Ameryki Południowej. Osiągał długość do 3m i wysokość 1,5m.

Innym znanym przedstawicielem tego gatunku był wspomniany olbrzym Megatherium. Był to jeden z największych ssaków w historii ziemi. Wielkości słonia (ok. 5 ton) wyróżniał się spośród pozostałych szczerbaków tego okresu. Pierwsze wzmianki o tym megaszczerbaku pochodzą z wykopalisk na terenie Argentyny z 1788 roku. Szkielet Megatherium można podziwiać w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie.



Artystyczna wizja pramrówkojada: Big Game - Alexisa Rockmana

Systematyka